SUY NGẪM VỀ CÔNG DANH

Công danh và sự nghiệp là vấn đề mà từ xưa đến nay mọi người đều quan tâm. Nhất là ngày nay điều đó lại càng rõ ràng hơn, người ta đã tìm mọi cách để có được công danh và sự nghiệp. Có người cố gắng gầy dựng tiếng tăm bằng chính mồ hôi nước mắt, công sức lao động của bản thân; nhưng cũng có những kẻ thì dường như bất chấp mọi thứ để có được danh lợi. Tuy nhiên, cũng có những người được tới đâu hay tới đó, chẳng bao giờ suy nghĩ đến chuyện của ngày mai. Maxim Gorky đã từng nói rằng: “Kẻ nào không biết đến ngày mai, kẻ đó là người bất hạnh”.

Vậy công danh là gì? Nó có ảnh hưởng như thế nào, lợi ích và nguy hại ra sao? Chúng ta hãy cũng tìm hiểu để từ đó mọi người có cái nhìn đúng đắn hơn về câu chuyện công danh trong cuộc sống.

Một người mua vé số, may mắn được trúng thưởng với số tiền khá lớn. Thay vì sử dụng vào những việc như: sửa chữa nhà cửa, cho con học hành, kinh doanh buôn bán, đi làm từ thiện,… thì họ lại tha hồ ăn uống, nhậu nhẹt, hút chích, cá độ, bài bạc cả ngày lẫn đêm. Cuối cùng, từ một người có được một khoản tiền lớn ở “trên trời rơi xuống” lại trở thành nghèo cùng, khốn khổ.

Hoặc một người là giám đốc của một công ty nhưng không có kinh nghiệm quản lý, không biết quan tâm đến nhân viên và không biết cách chăm sóc khách hàng. Vậy thử hỏi công ty trách nhiệm hữu hạn CBG (chẳng biết gì) sẽ đi về đâu?

Nhận thức đúng về công danh chân chính là chúng ta biết sống có lý tưởng, có đam mê, biết giữ lòng tự trọng và luôn gột rửa tâm hồn. Đặc biệt là chúng ta phải nỗ lực phấn đấu, cố gắng cống hiến bằng chính tài đức của mình. Đồng thời ta còn phải có thái độ cư xử hòa nhã, biết cảm thông, sẻ chia với mọi người xung quanh. Làm được như vậy, dần dần chúng ta sẽ hoàn thiện được bản thân, trở thành người không chỉ có năng lực trong nghề nghiệp mà còn có đạo đức tốt, không chỉ thành công trên con đường công danh mà còn tạo được ấn tượng tốt trong lòng mọi người.

Nhà thơ Nguyễn Công Trứ có câu: “Đã mang tiếng ở trong trời đất. Phải có danh gì với núi sông”. Thật vậy, thế hệ trẻ hôm nay phải thấy rõ bổn phận, trách nhiệm của mình, phải có ý chí, nghị lực để đương đầu với khó khăn, thử thách trên dòng đời; phải cố gắng theo đuổi mơ ước, hoài bão của mình tới cùng. Với sự tự tin và bản lĩnh của tuổi trẻ, chắc chắn các bạn sẽ tạo dựng được những thành công, những bước ngoặt lớn trong cuộc đời.

Trong Lược Giải Kinh Hoa Nghiêm có trích dẫn: “Thắng Nhiệt Bà La Môn dạy Thiện Tài trèo lên núi đao, nhảy vào hầm lửa mà không chết”. “Thiện Tài” là chỉ cho những người đi tìm chân lý trong cuộc đời. Họ phải vượt qua núi đao của danh lợi, nhảy qua hầm lửa của ham muốn, như thế mới có thể gặt hái được những thành công lớn trong sự nghiệp. Chẳng hạn như vua Trần Nhân Tông. Ngài là một vị vua có đầy đủ danh lợi: “danh là ngôi vua, lợi là cung vàng”, thế mà Ngài coi những thứ đó như chiếc giày rách muốn dứt bỏ lúc nào cũng được. Minh chứng là sau khi dẹp loạn quân Nguyên – Mông, vua truyền ngôi lại cho con trai là Thái tử Trần Thuyên để lên núi Yên Tử tu hành, và tuyệt nhiên không tham gia vào chuyện chính sự, một lòng hướng đến cõi thiền.

Thời Phật còn tại thế, Cấp Cô Độc là một người giàu có của xứ Kosala, thuộc vùng Đông Bắc Ấn Độ lúc bấy giờ. Ông thường xuyên bố thí thức ăn cho những người nghèo khổ, không nhà cửa. Đặc biệt là việc ông lót vàng mua đất cúng dường lên đức Phật và chưa Tăng. Được biết, ông đã cho người khiêng rất nhiều vàng thỏi đến lót gần hết khu vườn nghỉ dưỡng quý giá của Thái tử Kỳ Đà. Cảm phục trước tấm lòng quý kính bậc Giác Ngộ của trưởng giả, thái tử không những đồng ý bán đất cho Cấp Cô Độc mà còn cúng dường tất cả cây trong vườn cho đức Phật.

Chúng ta thấy, người giàu ở thế gian đâu có thiếu, nhưng mấy ai làm được những việc như Cấp Cô Độc.

Trưởng giả Cấp Cô Độc và thái tử Kỳ Đà

Hiện hữu trên thế gian này, không gì là giống nhau. Hoa trái hay động vật có trăm vạn loài, mỗi loài đều có hương thơm, màu sắc, vóc dáng riêng của chúng, nhưng tất cả đều tô điểm hương sắc cho cuộc sống trở nên trọn vẹn hơn. Con người cũng vậy, ai cũng đều có khát vọng và hoài bão riêng của mình. Có người thì mong muốn được làm diễn viên, người lại thích làm ca sĩ,… Do đó, nghề nghiệp và sở thích của tôi – anh cũng chỉ là cái tôi mà thôi!

Bộ phim Ba Chàng Ngốc (3 Idiots) của Ấn Độ là câu trả lời tốt nhất về cái tôi của mỗi người. Những nhân vật trong phim tuy học cùng khoa tại Học viện Cơ khí Hoàng gia, nhưng khi ra trường thì mỗi người một việc: người làm kỹ sư, người làm nhiếp ảnh gia,… Đó chính là niềm đam mê, sở thích hay nói theo kiểu hóm hỉnh: “Mình thích thì mình làm thôi!”. Vì lẽ đó, chúng ta không thể so sánh sự nghiệp của người này với người kia, để rồi đi đến kết luận ai là số một. Đó là một việc hết sức sai lầm. Bởi lẽ, nó không quan trọng ở cái địa vị “number one”, mà là sự thỏa sức với những đam mê, khát vọng của bản thân đã vạch trước – chỉ riêng mình ta.

Đỉnh cao của công danh chính là vô danh. Điều đó không có nghĩa là chúng ta không có sự nghiệp, tiếng tăm gì cả, mà chúng ta hãy xem công danh là chuyện bình thường, để không bị cột trói, nhấn chìm mình trong thất vọng, đau khổ.

Chắc hẳn mọi người còn nhớ đến Kim Jong Hyun, một ca sĩ nổi tiếng trong nhóm nhạc Pop Dear Cloud (Hàn Quốc), vì sự giằng xé nội tâm đến cùng cực trong nghề nghiệp và sự đấu tranh với danh vọng, anh đã mãi ra đi để lại sự tiếc nuối của nhiều người hâm mộ. Vì thế, việc bản thân tự soi xét, cân bằng thân tâm, đó mới chính là bí quyết giúp chúng ta đạt được những gì mình mong muốn và duy trì niềm hạnh phúc lâu dài.

Jonghyun, 27 tuổi, được cho là đã tự tử vào hôm 18/12/2017

Bình an trong tâm hồn là điều hết sức quan trọng. Ở đó, không có thái độ bất chấp để đạt được công danh, không lanh chanh để nhào tới chụp lấy một cách thô tháo, không quá ước ao những điều cao siêu như trăng sao mà chẳng thể nào với tới. Sự bình an giúp cho chúng ta đạt được thành công lớn trong sự nghiệp và được nhiều người kính quý. Chúng ta hãy dùng đam mê làm chất liệu để xây dựng danh tiếng bằng chính đôi bàn tay, khối óc và con tim của mình. Có như vậy, hai chữ “Công Danh” mới thật sự bền vững.

~ Việt An Khương